1. Chuẩn Bị Gì Trước Khi Bắt Đầu Tìm Việc?
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi bắt đầu quá trình tìm việc sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức và tăng cơ hội thành công. Dưới đây là những việc quan trọng cần thực hiện:
1.1. Xác Định Mục Tiêu Nghề Nghiệp:
-
Suy nghĩ về đam mê: Dành thời gian suy nghĩ về những gì bạn thực sự thích, những điều bạn mong muốn theo đuổi và những giá trị bạn đang hướng tới
-
Đánh giá kỹ năng: Liệt kê những kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm bạn có, những điều làm bạn khác biệt với những người khác, đồng thời cũng đánh giá đúng về những điểm yếu của mình để cố gắng trau dồi và khắc phục
-
Nghiên cứu thị trường lao động: Tìm hiểu các ngành nghề đang có nhu cầu tuyển dụng, cơ hội nghề nghiệp nào đang thịnh hành, cũng như bạn có thể tìm kiếm các cơ hội phù hợp
-
Đặt mục tiêu cụ thể: Nên cụ thể hóa các mong muốn trong thời gian 1-2 năm, 3-5 năm để lên được lộ trình, kế hoạch, các bước chuẩn bị phù hợp và theo dõi hiệu quả quá trình làm việc. Đừng chọn một mục tiêu quá xa vời hoặc thiếu cơ sở.
1.2. Nắm Vững Kiến Thức Chuyên Môn:
-
Ôn lại kiến thức: Củng cố lại những kiến thức đã học ở trường, những kỹ năng có liên quan tới chuyên môn, đảm bảo rằng bạn nắm chắc những lý thuyết cơ bản và có thể áp dụng được trong công việc thực tế.
-
Tìm hiểu thêm: Học hỏi thêm kiến thức mới trong ngành thông qua các tài liệu, sách báo, các khóa học online, các buổi webinar,… đặc biệt nên tập trung vào các xu hướng phát triển mới.
1.3. Rèn Luyện Kỹ Năng Mềm:
-
Giao tiếp: Luyện tập kỹ năng giao tiếp, trình bày ý tưởng, tự tin khi thuyết trình trước đám đông, đặc biệt trong quá trình tham gia phỏng vấn, xin việc làm thêm
-
Làm việc nhóm: Tham gia vào các hoạt động nhóm để cải thiện khả năng hợp tác, phối hợp với những người xung quanh. Rèn luyện những khả năng lắng nghe, thấu hiểu, phân chia công việc.
-
Giải quyết vấn đề: Phát triển khả năng phân tích tình huống, đưa ra giải pháp, có tính chủ động, tư duy độc lập và không ngừng học hỏi.
-
Quản lý thời gian: Thực hành kỹ năng quản lý thời gian, biết cách sắp xếp công việc, có trách nhiệm với công việc. Luôn là người hoàn thành deadline và sắp xếp được các công việc theo thứ tự ưu tiên.
1.4. Xây Dựng Mạng Lưới Quan Hệ:
-
Tham gia hoạt động: Tham gia các hội thảo, workshop, các buổi giao lưu ngành để làm quen với những người có chung lĩnh vực, các anh chị đi trước có nhiều kinh nghiệm và các nhà tuyển dụng.
-
Tận dụng các mối quan hệ: Liên hệ và hỏi thăm bạn bè, thầy cô, anh chị quen biết về cơ hội việc làm, thường xuyên trao đổi để được tư vấn, hoặc giúp giới thiệu những mối quan hệ mà bạn chưa có được
-
Kết nối trên LinkedIn: Xây dựng profile chuyên nghiệp, tham gia các nhóm nghề nghiệp, kết nối với những người trong ngành, học hỏi thêm các kinh nghiệm và chủ động xây dựng mối quan hệ chất lượng để sau này sẽ nhận được những sự giúp đỡ
-
Mở rộng giao tiếp: Rèn luyện sự tự tin để làm quen với những người có kinh nghiệm để bạn được mở mang kiến thức và được hỗ trợ trong quá trình tìm việc
1.5. Chuẩn Bị Hồ Sơ Xin Việc Chuyên Nghiệp:
-
CV/Resume:
-
Thiết kế CV đơn giản, chuyên nghiệp, đầy đủ thông tin, trình bày ngắn gọn, khoa học. Chắc chắn các lỗi sai về chính tả và ngữ pháp phải được chỉnh sửa một cách cẩn thận nhất.
-
Làm nổi bật những kỹ năng, kinh nghiệm liên quan đến vị trí bạn đang ứng tuyển
-
Có một phần giới thiệu tóm tắt (profile) bản thân ở đầu CV để thể hiện con người bạn một cách bao quát.
-
-
Đơn xin việc:
-
Viết một lá đơn xin việc thể hiện rõ mong muốn được làm việc và sự phù hợp của bạn với vị trí đang tuyển dụng. Đảm bảo rằng lá đơn có những lời lẽ chuyên nghiệp và chỉn chu, mang tính thuyết phục
-
Bạn có thể tham khảo mẫu, hoặc dùng những lời lẽ khác biệt và chân thành hơn để tạo nên nét riêng trong hồ sơ xin việc.
-
Bạn có thể xin ý kiến hoặc tư vấn từ bạn bè, người thân, anh chị có kinh nghiệm về việc chỉnh sửa cả CV và đơn xin việc trước khi gửi đi.
-
-
Portfolio (nếu có):
-
Xây dựng portfolio nếu bạn là người hoạt động trong các lĩnh vực liên quan tới thiết kế, marketing, IT… thì đây là những thứ cực kỳ cần thiết để bạn show ra được những kinh nghiệm và dự án thực tế. Bạn cần cẩn thận khi lựa chọn và thể hiện những dự án bạn ưng ý nhất và làm nổi bật nó một cách có ấn tượng, đồng thời cần luôn có tinh thần muốn thay đổi và cải thiện sản phẩm, dự án của mình hơn mỗi ngày
-
Tập hợp các sản phẩm, dự án, đồ án hoặc những công trình thực tế của mình, cũng là một cách hay để thể hiện bản thân và tăng tính chuyên nghiệp
-
2. Các Kênh Tìm Việc Hiệu Quả Cho Sinh Viên Mới Tốt Nghiệp
Có rất nhiều kênh giúp sinh viên tìm được việc làm, bạn cần chọn lựa những kênh phù hợp nhất để tập trung khai thác
2.1. Các Trang Web Tuyển Dụng:
-
VietnamWorks, CareerBuilder, TopCV, Indeed: Các trang này có rất nhiều thông tin về việc làm, thường xuyên được cập nhật, đa dạng các ngành nghề. Các bạn có thể lựa chọn hình thức tìm kiếm theo từ khóa hoặc các bộ lọc (như tỉnh thành, ngành nghề, loại hình công việc, kinh nghiệm…)
-
Ưu điểm: Nhiều việc làm, có bộ lọc tìm kiếm. Thông tin về công ty thường được niêm yết đầy đủ để tham khảo trước khi gửi hồ sơ
-
Nhược điểm: Nhiều đối thủ cạnh tranh, tin tuyển dụng đôi khi bị “trôi” nhanh. Nếu sử dụng miễn phí thường phải chờ và mất khá nhiều thời gian cho quá trình xét duyệt, thường ưu tiên các nhà tuyển dụng lớn hoặc có phí quảng cáo.
-
Lưu ý: Nên tham khảo thêm những nhận xét đánh giá, chia sẻ từ những người đã từng ứng tuyển để tránh các rủi ro có thể xảy ra
2.2. Mạng Xã Hội (LinkedIn, Facebook, …):
-
LinkedIn: Mạng xã hội chuyên nghiệp, nơi có nhiều nhà tuyển dụng và cơ hội việc làm. Rất lý tưởng cho việc các công ty đăng tin và ứng viên có những phản hồi, những trao đổi chuyên môn rõ ràng
-
Facebook: Tìm kiếm các nhóm, fanpage tuyển dụng trong ngành hoặc các group theo khu vực địa phương hoặc hội đồng hương
-
Ưu điểm: Tìm kiếm nhanh, dễ dàng tương tác trực tiếp
-
Thể hiện sự chuyên nghiệp khi dùng linkedIn để tìm việc
-
Tìm kiếm các cơ hội nhanh trên Facebook hoặc group để kết nối tới nhà tuyển dụng
-
-
Nhược điểm: Thông tin không có tính chính xác và chọn lọc, đôi khi những tin đăng có thể là không thật, do đó cần phải cân nhắc để đưa ra quyết định hợp lý. Các thông tin trôi nhanh và bạn phải thực sự chủ động mới không bỏ lỡ cơ hội
2.3. Trung Tâm Giới Thiệu Việc Làm Của Trường:
-
Liên hệ: Liên hệ với trung tâm giới thiệu việc làm của trường đại học/cao đẳng, có thể tìm được những cơ hội thực tập hoặc làm chính thức ở một số công ty
-
Ưu điểm: Những kênh liên hệ trực tiếp với nhà trường sẽ có được những thông tin có sự kiểm duyệt và tin cậy hơn. Hoặc có được sự giới thiệu đến các đơn vị đang có nhu cầu tuyển dụng và đối tượng của các công việc này phù hợp với bạn
-
Nhược điểm: Thường thì số lượng công ty và công việc còn giới hạn, không nhiều sự lựa chọn, chưa có những thông tin phong phú hoặc cơ hội ở những công ty mà bạn mong muốn. Tuy nhiên đây vẫn là một kênh để có những khởi đầu tốt đẹp nếu bạn không có nhiều sự lựa chọn.
2.4. Ngày Hội Việc Làm:
-
Tham gia: Tham gia các ngày hội việc làm của trường hoặc các tổ chức để gặp gỡ trực tiếp các nhà tuyển dụng, hiểu hơn về công ty. Tránh trường hợp lãng phí thời gian bằng việc hãy lựa chọn trước để có những phương án hợp lý. Bạn cũng có thể đăng ký tham gia các buổi phỏng vấn trực tiếp ngay tại đó để tận dụng được thời gian.
-
Ưu điểm: Có thể tiếp xúc và trực tiếp trao đổi, đặt những câu hỏi với những người tuyển dụng. Nhận thông tin tuyển dụng ở nhiều vị trí khác nhau.
-
Nhược điểm: Khối lượng hồ sơ rất lớn. Bạn cần phải hết sức chủ động, sáng tạo và nổi bật thì mới tạo được những dấu ấn. Nếu không may bạn sẽ mất khá nhiều thời gian và chưa chắc có hiệu quả như mong muốn
2.5. Các Chương Trình Thực Tập Sinh:
-
Tìm kiếm: Tìm kiếm cơ hội thực tập sinh, sau thời gian thực tập tốt bạn sẽ có nhiều kinh nghiệm hơn và nếu được thể hiện tốt, thì rất có thể sẽ được giữ lại làm chính thức. Hoặc bạn sẽ có thêm những cơ hội mới khác nhờ những sự giới thiệu, giúp đỡ từ đồng nghiệp.
-
Ưu điểm: Đây cũng là một cơ hội tốt cho các sinh viên mới ra trường được tiếp xúc và trau dồi kinh nghiệm thực tế. Biết cách vận dụng những kiến thức đã học ở trường vào trong công việc hàng ngày. Tạo thêm mối quan hệ và cơ hội
-
Nhược điểm: Bạn có thể chưa quen và không nhanh chóng thích nghi với cường độ và môi trường làm việc, do vậy hãy chuẩn bị cho bản thân một tâm lý thật vững vàng
2.6. Nhờ Người Quen Giới Thiệu:
-
Kết nối: Chia sẻ mong muốn tìm việc với bạn bè, người thân, thầy cô để họ giới thiệu đến những nơi phù hợp
-
Ưu điểm: Các công việc được giới thiệu thường đáng tin cậy hơn. Đồng thời có thể biết rõ được môi trường làm việc, các đồng nghiệp hoặc sếp tiềm năng của bạn.
-
Nhược điểm: Số lượng những công việc được giới thiệu có thể ít hơn hoặc không đa dạng bằng những cách khác. Hoặc đôi khi cơ hội thành công trong các công việc giới thiệu có thể không cao như bạn tưởng tượng
-
Lưu ý: Các công ty cũng thường rất thích việc các ứng viên là “người quen” hoặc những người được chính nhân viên giới thiệu, đây là những đối tượng mà công ty tin tưởng. Vì vậy bạn đừng bỏ lỡ những cơ hội như thế
2.7. Các Công Ty Quan Tâm Đến Sinh Viên Mới Tốt Nghiệp:
-
Tìm hiểu: Tìm kiếm những công ty có các chương trình Management Trainee hoặc những chương trình tuyển dụng đặc biệt dành cho sinh viên mới tốt nghiệp (các fresher). Họ thường đưa ra một quy trình khá rõ ràng để các bạn có những cơ hội vừa làm vừa học tập và có nhiều lộ trình phát triển.
-
Ưu điểm: Bạn sẽ được định hướng rõ ràng và bài bản cho con đường phát triển trong sự nghiệp của mình sau này. Tuy nhiên cạnh tranh thường sẽ khá khốc liệt.
-
Nhược điểm: Để có được vị trí đó đòi hỏi bạn cũng phải thật sự nổi bật, chuẩn bị tâm lý kỹ cho sự cạnh tranh. Có thể bạn cần có một hồ sơ tốt, những thành tích tốt, sự nhiệt tình trong công việc và không ngại khó
2.8. Làm Freelancer, Công Việc Bán Thời Gian:
-
Tìm hiểu các app, website: Bạn có thể làm các công việc như gia sư, trợ lý, bán hàng, content… Các công việc này có tính chất linh hoạt và bạn vẫn có thu nhập trong lúc chưa tìm được công việc toàn thời gian, đồng thời những kinh nghiệm, kiến thức có được khi làm freelancer, làm thêm vẫn sẽ hỗ trợ bạn rất tốt trong việc hoàn thiện hồ sơ.
-
Ưu điểm: Bạn được tự chủ về thời gian và các dự án. Tuy không ổn định nhưng cũng là cơ hội rất tốt cho bạn trải nghiệm. Những kỹ năng đã được làm trong quá trình thực tế có thể sẽ phù hợp hơn với các công việc bạn muốn hướng đến trong tương lai.
-
Nhược điểm: Các công việc này thường không có một quá trình cụ thể, hoặc bạn vẫn sẽ gặp những khó khăn riêng khi tự thân phải tìm kiếm và hoàn thành công việc
2.9. Các Hội Nhóm Và Diễn Đàn Trên Mạng:
-
Tham gia: Tham gia vào các diễn đàn, group chuyên ngành để tìm kiếm việc làm hoặc những lời khuyên, định hướng, tư vấn từ những người đi trước. Ở những nơi như vậy, bạn sẽ tiếp cận với nhiều kinh nghiệm quý giá mà ít nơi nào có thể có
-
Ưu điểm: Bạn có thể dễ dàng trao đổi và học hỏi được nhiều kinh nghiệm, kết nối và mở rộng các mối quan hệ
-
Nhược điểm: Thông tin có thể sẽ không có độ chính xác và được xác thực 100%, vì vậy vẫn phải cẩn trọng trong quá trình tìm hiểu. Các bạn cũng nên tránh chia sẻ những thông tin cá nhân, quan trọng của bản thân
3. Bí Quyết Tạo Ấn Tượng Tốt Với Nhà Tuyển Dụng
Sau khi tìm được các cơ hội phù hợp, bạn cần làm cho mình nổi bật, gây ấn tượng với nhà tuyển dụng
3.1. Tạo Hồ Sơ Xin Việc Ấn Tượng:
-
Chỉn chu: Luôn chuẩn bị kỹ lưỡng, chỉn chu, tránh sai sót trong từng thông tin đưa vào CV, đơn xin việc hoặc portfolio
-
Màu sắc riêng: Hãy thiết kế làm sao để những bộ hồ sơ này mang một nét cá nhân hóa và giúp người đọc có những dấu ấn riêng về con người bạn
-
Nổi bật những điểm quan trọng: Đưa thông tin quan trọng ở vị trí dễ tìm kiếm nhất của các trang. Tạo ra các bố cục khoa học và chuyên nghiệp để người đọc có được cảm nhận rõ nhất
-
Liên tục cải tiến: Thường xuyên học hỏi và điều chỉnh hồ sơ của bản thân ngày càng hoàn thiện hơn.
-
Sự hỗ trợ: Đừng ngại việc tham khảo, xin ý kiến từ nhiều người và luôn lắng nghe để hoàn thiện những hồ sơ xin việc được tốt hơn
3.2. Chuẩn Bị Kỹ Cho Buổi Phỏng Vấn:
-
Tìm hiểu kỹ về công ty: Để thể hiện sự chuyên nghiệp thì việc bạn tìm hiểu về lịch sử, lĩnh vực, tầm nhìn, giá trị văn hóa của công ty trước khi đi phỏng vấn là rất quan trọng. Điều đó không chỉ giúp bạn tự tin hơn mà còn gây được ấn tượng về một sự tôn trọng từ bạn
-
Luyện tập các câu hỏi thường gặp: Hãy xem và tham khảo trước một vài bộ câu hỏi, để tránh những sự bị động và hồi hộp. Việc tập dượt và có những sự chuẩn bị tốt có thể sẽ mang lại cho bạn những điểm cộng
-
Đặt câu hỏi ngược: Nếu bạn có những thắc mắc và sự quan tâm thực sự về công ty thì đừng ngần ngại đưa ra, nó cũng sẽ giúp cho nhà tuyển dụng hiểu được con người bạn cũng như tính chủ động của bạn trong công việc sau này
-
Chuẩn bị trang phục lịch sự: Ăn mặc gọn gàng, lịch sự và nên mang giày, dép kín (thay vì các trang phục mang tính chất đi chơi) để phù hợp với một buổi phỏng vấn chuyên nghiệp
-
Tự tin, cởi mở: Luôn giữ thái độ tích cực, thoải mái, tự tin thể hiện khả năng của bản thân
3.3. Thể Hiện Sự Chuyên Nghiệp:
-
Giao tiếp: Lời nói rõ ràng, biểu cảm phù hợp, thân thiện, đúng mực. Có thể kết hợp với ngôn ngữ cơ thể và sự tự tin. Tuyệt đối tránh sử dụng các từ ngữ hoặc hành vi thiếu tôn trọng
-
Đúng giờ: Luôn thể hiện mình là người luôn đúng giờ. Nên đến sớm hơn so với lịch hẹn
-
Phản hồi email: Nếu trúng tuyển hoặc có những cuộc hẹn, hay gửi mail để thể hiện sự lịch sự, lòng biết ơn hoặc thể hiện thái độ tôn trọng nếu chưa thể làm việc
-
Thái độ lịch sự, cởi mở: Cho dù có kết quả tốt hoặc chưa tốt, bạn cũng nên có một cách hành xử tôn trọng và lịch sự nhất với những người tham gia phỏng vấn hoặc trong các buổi đánh giá tuyển dụng
3.4. Tận Dụng Các Mối Quan Hệ:
-
Giới thiệu: Nên mạnh dạn và nhờ cậy sự giúp đỡ từ người thân, bạn bè, thầy cô. Một vài mối quan hệ có chất lượng sẽ giúp bạn đến với một công việc như ý
-
Lắng nghe: Hãy luôn cởi mở và lắng nghe, chấp nhận những sự tư vấn, lời khuyên hữu ích. Nếu được người quen giới thiệu đến những vị trí làm việc thì cũng nên nỗ lực hết mình để có được cơ hội tốt, cũng là một cách giúp bạn “đền đáp” lại sự giúp đỡ của người thân.
-
Xây dựng quan hệ: Trong quá trình học tập cũng nên chú ý kết nối và tạo quan hệ với bạn bè, anh chị đi trước… đây sẽ là nền tảng quan trọng để có được sự hỗ trợ sau này trong sự nghiệp.
4. Lưu Ý Quan Trọng:
-
Kiên trì và nhẫn nại: Quá trình tìm việc có thể gặp nhiều khó khăn và mất thời gian, đừng nản chí. Thường thì sẽ có rất nhiều lời từ chối và khó khăn, bạn nên chấp nhận chúng và nỗ lực hơn để vượt qua các trở ngại
-
Tự tin vào bản thân: Đừng ngại thể hiện sự khác biệt và sự tự tin để thuyết phục nhà tuyển dụng
-
Học hỏi từ kinh nghiệm: Rút kinh nghiệm từ mỗi lần phỏng vấn, nộp hồ sơ để hoàn thiện bản thân và những thông tin về các vòng xét duyệt và quy trình làm việc. Mỗi thất bại hay bài học cũng là một hành trang giúp bạn trở nên hoàn thiện và tự tin hơn trong các cơ hội lần sau
-
Sẵn sàng bắt đầu: Thể hiện sự nghiêm túc và cho thấy bạn thực sự đã sẵn sàng làm việc và sẵn sàng đối mặt với những thử thách
-
Không ngừng cố gắng: Cho dù kết quả như thế nào thì hãy nỗ lực hết mình để tìm kiếm, và cũng hãy trang bị cho mình tâm thế là không được ngủ quên trên chiến thắng để có những dự định và bước đi xa hơn
-
Kết hợp các phương pháp: Không nên chỉ dựa vào một cách duy nhất, hãy tìm nhiều phương pháp, luôn linh hoạt và sáng tạo
-
Nên có chiến lược rõ ràng: Với từng bước trên, hãy sắp xếp các mục tiêu nhỏ nhất để bạn biết bản thân mình cần hoàn thiện cái gì trước tiên
-
Thực hành: Càng thực hành thì kỹ năng sẽ ngày càng tốt hơn, và sự tự tin sẽ lớn lên sau mỗi lần hoàn thiện
-
Thời gian hợp lý: Lên một kế hoạch chi tiết, và sắp xếp thời gian phù hợp cho việc học tập, làm việc, và thời gian đi phỏng vấn
-
Sức khỏe tinh thần: Luôn giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ để có sức khỏe tốt nhất, không nản lòng và duy trì sự nhiệt huyết với con đường bạn đã chọn
5. Kết luận
Tìm việc là một quá trình đầy thách thức, đặc biệt đối với sinh viên mới tốt nghiệp. Tuy nhiên, nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm vững các kênh tìm việc hiệu quả, tự tin thể hiện năng lực và không ngừng học hỏi thì chắc chắn sẽ thành công. Hãy nhớ rằng, sự kiên trì, nỗ lực và không ngừng trau dồi bản thân là chìa khóa giúp bạn vượt qua mọi khó khăn và chinh phục những mục tiêu trong sự nghiệp. Chúc bạn luôn thành công trên con đường mình đã chọn!